قدیم لردن  ، یئنی ایلین قارشیلاماق دَبی و شنلیک لری آذربایجان دا گوزل و یاراشیقلی گئچیرده لر. بایرام آیین دا دورد چرشمبه میز وار ،ایلک چرشمبه «قره چرشمبه» یا «یالانچی چرشمبه» آدلانیب، بو چرشنبه گونونه  «چیلله قوغان» دا آد وئریب لر.ایکینجی چرشمبه «کول چرشمبه» سی ، اوچونجی چرشنبه «موشتولوق چرشنبه» سی و دوردونجی  ایلین« سون چرشنبه» سی یا «توپراق چرشمبه» آدلانیب.سون چرشمبه نین آخشامی «چرشمبه آخشامی » آذربایجان خالقی نین یانیندا آیری  بیر ایحترامی و  یئری وار ، بو گونون گوزل – گوزل  دب لری اولوب که بو قیسسا یازی دا اون لاردان بیر – ایکی سین  سوز آپاراجاییق.

      دئمه لی «چرشمبه آخشامی» نین مراسیمی گون اورتا دان سونرا باشلانیر و عائله بیرلیک ده گونش باتانا یاخین بایرام پالتارلارینی گئییب دام اوستونه چیخارلار و هابئله دامین اطرافینی بیر دمیر شئی ایله جیزیق لاییب تا بلکه اؤز عائیله لرین  شیطانین و پیس روح لارین قصدیندن قوروسونلار .سونرا بؤیوک تونقال قالاییب و گونش باتدیقدان سونرا ادو یاندیرارلارو بیرلیکده  بو اودون دؤوره سینه یئغیشیب شنلیگ ائده رلر
«چرشمبه آخشامی»نین بیر باشقا دبی پای آپارماق دیر که اوغلان ائویندن قیز ائوینه آپاریلار و بو پای لار گوزل بوغچالارین ایچینه بوکولوب و بیر شنلیکله قیز ائوینه آپارالار .قیز توی ائله دیکدن سونرا قیزین آتاسی چرشمبه آخشامی پای گوندرر.قاراداغدا دا بو پایا «چرشمبه لیک » دئیه رلر.
  گون باتاندان سونرا هر عائله دامینا ییغیشیب و اود قالایارلار و اودون اوستون دن آتیلالار  قیزلار آتیلاندا  دئیه لر:
آتیل – باتیل چرشمبه
بختیم آچیل چرشمبه
آغیرلیغیم - اوغورلوغوم دوش بو اودون اوستونه
آغیرلیغیم اود اولسون
اوددا یانان یاداولسون
 
  »قاراداغ » دا اود یاندیرماغین بیر داها رسمی وار اگر قاپی قونشی دا او ایلده دونیادان کوچ میش اولورسا قونشی لار او عائله نین دامینا یئغیشیب و اونلارلا بیرلیکده اود یاندیرارلار
  آذربایجان دا «چرشمبه آخشامی» نین لاب گورکملی دب لریندن بیری «شال ساللاماق» دیر که هر کس اوز یاخین قوهوم یا قاپی قونشو سی نا گئدیب و بیر شال باجادان سالیب ، ائو صاحابیدا شالا جوراب ،بویالینمیش یومورتا،یئمه لی یئمک لردن و... باغلیب یولا سالاردی  اما بو دبین شنلیگی اورادادیر کئ ائو صاحابی شال ساللایانی تانیما سا چوخ اؤنه ملی اولار.بو دبه بیزیم ائلده« قورشاق ساللاما» دئیه رلر.
بایرامی دی گئجه قوشی اوخوردی
آداخلی قیز بیک جورابین توخوردی
هر کس شالین بیرباجادان سوخوردی
آی نه گوزل قایدادی شال ساللاماق
بی شالینا بایراملیغین باغلاماق
شال ایسته‌دیم منده ائوده آغلادیم
بیرشال آلیب تئز بئلیمه باغلادیم
غلام گیله قاشدیم شالی ساللادیم
فاطما خالا منه جوراب باغلادی
خان ننه‌می یادا سالیب آغلادی
آذربایجانین کندلرینده «چرشمبه آخشامی» یاشلی و بویوک لرین ائوینین دامینا چیخیب و باجا دان بیر آز سو تؤکرلر و اونلارا آیدینلیق دئیرلر و هابئله ائوین بؤیوگو ده سو تؤکنلره تانریدان ایسته کلرینه چاتماغلارینی ایسته یر .
سون چرشمبه نین دب لری خالق آراسیندا اوقدر چئشیتلی و اوقدر سایسیزدیر کی بوگونون اوزون بیر اولوس بایرامی و ائل بایرامی آدلاندیرماق اولار.بودبلردن بیر نئچه سی بئله دیر:
آخیر چرشمبه اوشاق بئشیگی دوزلدرلر
آخیر چرشمبه گون چیخمادان سواوستوندن آتلانارلار
آخیر چرشمبه کل و قوچ بوینوزنا قیرمیزی پارچا باغلارلار
آخیر چرشمبه حاماما گئدیب چیمک یاخشی اولار
آخیر چرشمبه ائودن پول ،الک،دوز،اون،بیتگی،اود،اودون وئرمزلر
آخیر چرشمبه یاندیرلمیش شمع یارمچیلیق سوندورولمز.بوتون ائولرده ائرته دن لامپا و چیراغلار یاندیریلار.
آخیر چرشمبه گونو زاحی اوستونه گئتمزلر
آخیر چرشمبه گئجه سی تئز یاتمازلار.
آخیر چرشمبه ائوده قازان آسارلار.
آخیر چرشمبه تازا اولنلری یادا سالیب اونلاری یاد ائله لر

سه شنبه 1400.12.24