1) حشرات
قوُرد قوُش: حشرات موذی
بؤجک: حشره
آری: زنبور
بال آریسی: زنبور عسل
میلچَک:مگس (چیبین برگرفته از ترکی سومری)
موزالان: خرمگس
آرخا : پشت
آرخا به آرخا : نسل در نسل
آرخادا بوراخماق : گذشتن از چیزی
آرخا چئویرمه ک : قهر کردن
آرخادا قالماق : عقب ماندن
آرخادان باخماق : از پشت سر مواظب بودن
آرخاسیندا دورماق : از کسی حمایت کردن
آرخادان وورماق : از پشت سر خنجر زدن
آرخاسی کسیلمه ک : قطع شدن و پایان یافتن چیزی
آرخاسی یئره گلمه ک : شکست خوردن و از پا افتادن
آرخاسی یئره گلمه ز : شکست ناپذیر ، کسی که از تلاش خسته نمی شود
آرخاسی اولماق : پشتیبان داشتن، ادامه داشتن
آرخاسیز : بدون حامی
آرخاسینا دوشمه ک : دنبال کاری یا چیزی را گرفتن
آرخاسینداکی : پشت سری
آرخاسینی یئره گتیرمه ک : کسی را مغلوب کردن
آرخالانماق : متکی بودن به کسی یا چیزی
آرخالی : کسی که پشتیبان و حامی دارد
باش چخماق : سر در آوردن
باش آشاغی : سرازیر ، سر به زیر
باش آغارتماق : مو در راه ( کسب تجربه ) سفید کردن
باش آغیرتماق : با پرحرفی باعث سردرد و مزاحمت کسی شدن
باش آغریدان : درد سر آور
باش آغریسی : سر درد
باش آغریسی وئرمه ک : موجب سر درد شدن
باشی آغریماق : سر درد داشتن
باش آلیب گئتمه ک : بدون اجازه واز شدت ناراحتی رفتن و دور شدن
باش اوجالتماق : سر بلند کردن ، موجب سربلندی شدن
باش ائندیرمه ک : سر خم کردن
باش باشا قویماق : سر به سر کسی گذاشتن
باش توتماق : به نتیجه رسیدن
باش دولاندیرماق : وقت گذرانی کردن
باش چه کمه ک : به کسی سر زدن
باش ساغلیغی : تسلیت
باش ساغلیغی وئرمه ک : تسلیت گفتن
باش قاتماق : کسی را سرگرم کردن
باش قاوزاماق : سر بلند کردن
باش قولاق آپارماق : سر کسی را بردن
باش کسه ن : بی انصاف ، جلاد
باش قیرخماق : تراشیدن سر
باش یوخاری : سر بالائی
باش یئمه ک : سر کسی را بردن
باش گؤسترمه ک : باش گؤرسه تمه ک ، ظاهر شدن
باش قوشماق : سر به سر کسی گذاشتن
باش قوشماق : اهمیت دادن به چیزی یا کاری
باش سوخماق : فضولی کردن
باش سیندیرماق : سر شکستن
--------------------------------------------------
بورج : بدهی
بورج آلماق : قرض گرفتن
بورج آلیرام : قرض می گیرم
بورج آلیرسان : قرض می گیری
بورج آلیر : قرض می گیرد
بورج آلیریق : ( بورج آلیروخ ) قرض می گیریم
بورج آلیرسیز : قرض می گیرید
بورج آلیرلار : قرض می گیرند
بورج وئرمه ک : قرض دادن
بورج آلان : بدهکار
بورج ائتمه ک : قرض کردن
بورجو اولماق : بدهکار بودن
بورجلو : بدهکار
بورجسوز : بدون بدهی
بورجا دوشمک : بدهکار شدن
بورجا سالماق : کسی را بدهکار کردن
بورجونو وئرمه ک : بدهی اش را دادن
بوجونو دانماق : بدهی اش را انکار کردن
بورج خرج : قرض و قوله ، قرض و بدهی
بالا = کوچک
چئشدک : صبحانه .
قیلیش قاناد : ابابیل .
قارانقوش : چلچله .
گولابتین : بیر نوع تزئینی پارچا .
آغی : کوون کیمی بیر اوت دور . کهلیک اوتو کیمی . نارین گوللری اولار . آنجاق سمی دیر .
اووچو پیریم : اوولاری حفظ ائیله ین .
خیل : دوغوزون آلت انگینده اولان بیر سوموک کی عاج سایاق اولار .
ککیره : بیر نووع آلاغ کی داوارلار اونو چوخ سئورلر . طامی آنجاق آجی اولار.
سلم : او آدام لارکی اللرینین دسترنج لرین یئییرلر .
خوگان : بیر شهر آدی دیر کی خمینی شهرین یاخین لیغیندا اولار . بو شهرین هامیسی تورک دیرلر .
زاغلی : گوی یا تقریبا بنفشه رنگینه اوخشار . اسلحه یا بو سایاق شئی لرده بو رنگی داها آرتیق گورمک اولا بیلر .
تئر : خورجونون بویوکو . معمولا اونا سودولدوروب ؛ باشینا دا بیر تپه جک قویاردی لار .
چور : اوجا بویلو گول چولو دور کی بنفش رنگلی اولار .
سئلینتی : سئل دن سونرا گلن .
گوزر : بوغدا – آرپاکی دویرلر خرمن ده . آنجاق هله آیریلمامیش سونرا سونبولدن . بیر آتا سوزونده بو لوغت بئله ایشله نمیشدیر : ... ت ایستر گوزر دویه / اونودا گوزل دویه
تاققیر : محکم
دویوش : ال آغاجی کی پالتاریوماقدا اوندان فایدالاناردی لار .
هامپا : او یئرکی ارباب اکینچی یه وئریب. بو هامپالیق ائدیر . اوزو اکیب – بیچیر . اوندان پول گوتورور .
ایت باسماق : بیر ایت کی خطری احساس ائدیب های - کوی سالار دئییر کی ایت باسیر .
سکمک : کهلیکین یئریشینه دئییرلر .
قاراواش : قولون دیشی سی
توتقال : چسب
ولیم : بیر تهر آغاج . میانا آغاج . تندیرده اوجاقدا یاندیرماق اوچون قویارلار .
حاللالیق : اکینچی لر ؛ کندلی لر بیچین دن سونرا شادیانه ائدنده اونا حاللالیق ائدیریک دئییرلر .
شده ره : لاپ بویوک الک .
سیر سیرا : هاوانین سویوغوندا سویون اوزو نازیک بیر تئل باغلار کی اونا سیر سیرا دئییرلر .
چن : یئردن قالخان بوخارا چن دئییرلر .
یال : داغین سره لرینده لوت یئرلره یال دئییرلر .
یال : بیر تهر یئمک . ایت لرین ده یئمک لرینه یال دئییرلر .
اوروائی : قدیم کولش مئیدانیندا کولشمه دن قاباق اوخونان شعرلره اوروائی دئییردیلر .