1) حشرات
قوُرد قوُش: حشرات موذی
بؤجک: حشره
آری: زنبور
بال آریسی: زنبور عسل
میلچَک:مگس (چیبین  برگرفته از ترکی سومری)

بالا = کوچک

چئشدک : صبحانه .

قیلیش قاناد : ابابیل .

قارانقوش : چلچله .

گولابتین : بیر نوع تزئینی پارچا .

آغی : کوون کیمی بیر اوت دور . کهلیک اوتو کیمی . نارین گوللری اولار . آنجاق سمی دیر .

اووچو پیریم : اوولاری حفظ ائیله ین .

خیل : دوغوزون آلت انگینده اولان بیر سوموک کی عاج سایاق اولار .

ککیره : بیر نووع آلاغ کی داوارلار اونو چوخ سئورلر . طامی آنجاق آجی اولار.

سلم : او آدام لارکی اللرینین دسترنج لرین یئییرلر .

خوگان : بیر شهر آدی دیر کی خمینی شهرین یاخین لیغیندا اولار . بو شهرین هامیسی تورک دیرلر .

زاغلی : گوی یا تقریبا بنفشه رنگینه اوخشار . اسلحه یا بو سایاق شئی لرده بو رنگی داها آرتیق گورمک  اولا بیلر .

تئر : خورجونون بویوکو . معمولا اونا سودولدوروب ؛ باشینا دا بیر تپه جک قویاردی لار .

چور : اوجا بویلو گول چولو دور کی بنفش رنگلی اولار .

سئلینتی : سئل دن سونرا گلن  .

گوزر : بوغدا – آرپاکی دویرلر خرمن ده . آنجاق هله آیریلمامیش سونرا سونبولدن . بیر آتا سوزونده بو لوغت بئله ایشله نمیشدیر : ... ت ایستر گوزر دویه / اونودا گوزل دویه

تاققیر : محکم

دویوش : ال آغاجی کی پالتاریوماقدا اوندان فایدالاناردی لار .

هامپا : او یئرکی ارباب اکینچی یه وئریب. بو هامپالیق ائدیر . اوزو اکیب – بیچیر . اوندان پول گوتورور .

ایت باسماق : بیر ایت کی خطری احساس ائدیب های  - کوی سالار  دئییر کی ایت باسیر .

سکمک : کهلیکین یئریشینه دئییرلر .

قاراواش : قولون دیشی سی

توتقال : چسب

ولیم : بیر تهر آغاج . میانا آغاج . تندیرده اوجاقدا یاندیرماق اوچون قویارلار .

حاللالیق : اکینچی لر ؛ کندلی لر بیچین دن سونرا شادیانه ائدنده اونا حاللالیق ائدیریک دئییرلر .

شده ره : لاپ بویوک الک .

سیر سیرا : هاوانین سویوغوندا سویون اوزو نازیک بیر تئل باغلار کی اونا سیر سیرا دئییرلر .

چن : یئردن قالخان بوخارا چن دئییرلر .

یال : داغین سره لرینده لوت یئرلره یال دئییرلر .

یال : بیر تهر یئمک . ایت لرین ده یئمک لرینه یال دئییرلر .

اوروائی : قدیم کولش مئیدانیندا کولشمه دن قاباق اوخونان شعرلره اوروائی دئییردیلر .

یوخسول = فقیر، ندار  YOXSUL

یوخسول‌لوق= فقر  YOXSULLUQ

وارسیل= غنی، دارا VARSIL

وارسیل‌لیق= غنا، ثروتمند بودن VARSILLIQ

فناوری، تکنولوژی= قوراشدیریم  QURAŞDIRIM

مجبور= ایته‌کلی İTEKLİ

امضا= ایزباسی İZBASI

امضا کردن= ایزباسماق İZBASMAQ

 شارژ= دولوم  DOLUM

شارژ کردن= دولوملاماق DOLUMLAMAQ

شاهد= تانیق TANLQ

آیین= تؤره TÖRE

مراسم= تؤرن TÖREN

رسوم= گله‌نک GELENEK

آداب= گؤره‌نک GÖRENEK

غرور، افتخار= قیوانج QIVANC

تنها= یالقیز  YALQIZ

صرفا= یالنیز YALNIZ

فرم= بیچیم BİÇİM

گؤروت= عکس، فتو GÖRÜT

ایماژ= گؤرونتو GÖRÜNTÜ

ائرته= صبح  ÉRTE

ائرکن= زود ÉRKEN

آداخلیAdaqlı : نامزد شده

آلین یازیسیAlınyazısı : سرنوشت

اؤتوکÖtük : خواهش

اؤتونمکÖtünmǝk : خواهش کردن

اوخوندوOxundu : دعوتنامه، کارت دعوت

اؤگÖg : تصمیم

اؤگله­ شمکÖglǝşmǝk : تصمیم گرفتن

ایزباسماقİzbasmaq : امضا کردن

ایزباسیİzbası : امضا

ایلایگونİlaygün : تاریخ، مورخه

ائلچیElçi : خواستگار

ائوله­ نمه تؤره­نیEvlǝnmǝ törǝni : مراسم ازدواج

ائوله­ نمهEvlǝnmǝ : ازدواج

باشلیقBaşlıq : شیربها

بایرامBayram : عید

بکله­ مکBǝklǝmǝk : منتظر بودن

بویروقBuyruq : امر

تاپاناقTapanaq : آدرس

تانیقTanıq : شاهد

تؤرهTörə : آئین

تؤره ­­نTörən : مراسم

توی ائویToy evi : تالار عروسی

تویToy : جشن، ضیافت با غذا، جشن عروسی

چاغریلیÇağrılı : مدعو، دعوت شده

چاغریلیقÇağrılıq : کارت دعوت، دعوتنامه

چولاÇola : ساعت

دوروDürü : هدیه ای در بخچه و یا بسته که به عروس داده می شود

دونورDünür : والدین عروس و داماد

دوواق قاپماDuvaq qapma : شعر آشیقی که در پایان عروسی از سوی آشیق خوانده می شود

دوواقDuvaq : سرپوش و یا روبند توری عروس

دویون ائویDüyün evi : تالار عروسی

دویون تؤره­نیDüyün törǝni : مراسم عقد

دویونDüyün : جشن عروسی، جشن ختنه سوران (اصلا به معنی عقد، از مصدر دویمکDüymǝk  به معنی گره زدن، همریشه با دویومDüyüm ، دویمه­جDüymǝc ، دویمهDüymǝ ، .....)

ساغدیشSağdış  (ساغدیچ، ساغداچ): یکی از دو نفری که در شب زفاف همراه داماد- در طرف راست او- می روند

سورSür : کلمه ای ترکی-مغولی به معنی جشن و فستیوال است. این کلمه که به زبان فارسی نیز وارد شده، ربطی به کلمه سور در زبان پهلوی و یا سرخ در زبان فارسی ندارد و با کلمات "سورسات-سویورسات" و "سویورقا-سیورغا" و .... همریشه است. این کلمه در زبان فارسی در ترکیبهای چهارشنبه سوری، سوریه، سورنامه، سور دادن، سور چرانی و ختنه سوران، .... حفظ شده است.

سورچوSürçü : مهماندار (در دوره آغ قویونلو، قاراقویونلو)

سولدوشSolduş : یکی از دو نفری که در شب زفاف همراه داماد- در طرف چپ او- می روند

سویورگهSüyürgə : جشن، مهمانی، ضیافت

سئویSevi : دوست

شنلیکŞənlik : شادمانی، عید، فستیوال

شؤله­­ نŞölən : مهمانی، ولیمه، ضیافت همراه با غذا، ضیافت دینی

قالینQalın : جهیزه

قوتلوQutlu : مسعود، مبارک

قوشانتیQoşantı : جهیزه

قوناقلیقQonaqlıq : مهمانی

قیوانجQıvanc : غرور، افتخار

کبینKǝbin : مهریه

کوره­ که­ ­نKürǝkǝn : داماد

گرده­ کGǝrdǝk : حجله (همریشه با گره­گهKǝrǝgǝ -کره­گوKǝrǝgü  به معنی نوعی چادر، این کلمه به شکل خرگه وارد زبان فارسی شده است)

گله­­ نه­­ کGələnək : رسوم

گلینGǝlin : عروس

گؤره­­ نه ­­کGörənək : آداب

گؤرومGörüm : نمونه (اؤرنه­ک کلمه ای ارمنی است)

گؤزله­ مکGözlǝmǝk : منتظر شخص معین و  چیز مشخصی بودن، چشم براه بودن

ههHǝ : بلی، آری

یاشامYaşam : زندگی، حیات

یاشانتیYaşantı : برهه ای از زندگی، مقطع و دوره ای از حیات

یالقیزYalqız : تنها

یالنیزYalnız : صرفا

یاووقلوYavuqlu : نامزد

یئنگهYengǝ : راهبر زن در عروسی، زنی که عروس را آرایش کرده، به حجله برده و به داماد می سپارد؛ زن عمو، دائی و یا برادر

آچیقلاماق : توضیح ، تشریح

آختاریش : جستجو ، کاوش

اؤرنک : نمونه ، مثال

انکشاف : تکامل ، توسعه

اویغون : مناسب ، مطابق

اینجه : ظریف ، نازک

اینجه صنعت : هنرهای زیبا

ایز : اثر ، رد

باشقا : دیگر

بنیز : چهره ، روی

بیلگین : آگاه ، دانا

تامسینماق : مزمزه

دنیز : دریا

دوستاق : زندان

دویماق : درک ، حس

درگی : مجله

ذیروه : قله

زنگین : غنی ، پربار

ساحه : زمینه

سارساق : ابله ، احمق

ساغلام : تندرست ، سالم

سایاق : شیوه ، روش

سورغو : سوال

سیناق : امتحان ، آزمایش

شانلی : باعظمت

قالدیرماق : بلند کردن

قایناق : منبع ، سرچشمه

قیناماق : سرزنش

قاسیرغا : طوفان ، کولاک

کؤرفز : خلیج

گئرچک : حقیقت

گئری : عقب ، پس

گرگین : بحرانی ، حاد

گؤونمک : فخرکردن ، مباهات

ماراق : علاقه

موغایات : مواظب

مازی : تیله

یئنی : نو ، جدید

یوکسک : بلند ، عالی

یاتاق : بستر ، خوابگاه

یازیچی : نویسنده

یالنیز : فقط ، تنها

یال یاماج : کوهپایه ، دامنه